Kronik böbrek hastalığı olan birinin iki ana seçeneği vardır. Bir donörden sağlıklı bir böbrek almak için nakil yaptırabilirler. Ya da kanın bir makine tarafından ya da özel bir tüp yardımıyla karından filtre edildiği bir tedavi olan diyalize başlayabilirler.
Naklin daha çok son çare olduğunu, seçenekleriniz tükendiğinde yapılacak bir şey olduğunu düşünebilirsiniz.
Ancak durum pek de öyle değildir. Çoğu insan için doktorlar diyaliz yerine nakli tercih etmektedir.
DOKTORLAR NEDEN NAKLİ TERCİH EDİYOR?
Nedeni basittir: Nakil olan insanlar genellikle diyalize girenlerden daha uzun yaşarlar. Örneğin, 30 yaşında ve diyalize giren bir yetişkin 15 yıl daha yaşayabilir. Nakil ile bu sayı 30-40 yıla çıkar.
Nakil olan kişiler genellikle daha uzun yaşamakla kalmaz, aynı zamanda daha iyi bir yaşam kalitesine de sahip olurlar:
Daha iyi yaşam kalitesi. Her hafta saatlerini diyalize girmek için harcamazlar ve işe geri dönme olasılıkları daha yüksektir.
Diyetlerinde daha az sınırlama
Nakilden kaynaklanan uzun vadeli sağlık sorunlarının diyalize göre daha az olması
Daha fazla enerji
Ayrıca diyaliz vücuda zarar verebilir.
Daha az kırmızı kan hücresine sahip olduğunuz anemiden kalp hastalığına kadar çeşitli sorunlara neden olabilir.
Eğer nakiller daha iyiyse, neden bu kadar çok insan diyalize giriyor?
Bunun başlıca nedeni böbrek ihtiyacı olan insan sayısının donör sayısından çok daha fazla olmasıdır. Birçok insan diyalize giriyor çünkü buna ihtiyaçları var. Bir donör böbreği için bekleme listesindeyken başka seçenekleri yoktur. Ve onlar için diyaliz hayat kurtarıcıdır. Bazı insanlar da böbrek nakli için çok yaşlı veya çok fazla sağlık sorunu yaşıyor olabilir. Nakil yaptırmaması gereken kişiler var mı?
Çocuklardan yaşlı yetişkinlere kadar herkes böbrek nakli olabilir, ancak herkes böbrek nakli için yeterince sağlıklı değildir.
Sevdiğiniz kişide bu durumlardan herhangi biri varsa, nakil olma olasılığı düşüktür:
Aktif veya yakın zamanda tedavi edilmiş kanser
Yaşamlarını sadece birkaç yıl daha sınırlayabilecek hastalıklar
Tedavi edilemeyen veya geri gelmeye devam eden enfeksiyon
Ameliyat için yeterince sağlıklı olmadıkları anlamına gelen ciddi sağlık durumu – ciddi kalp hastalığı gibi –
Çok fazla kilolu
Aşağıdaki sorunlar da nakli engelleyebilir:
Demans
Uyuşturucu veya alkol bağımlılığı
Kötü işlevsel durum
İlaç almayı hatırlamakta zorlanma
Kolayca yönetilemeyen ruh sağlığı sorunları
Sevdiğiniz kişi yaşlıysa veya diyabet gibi bir sağlık sorunu varsa bile doktorunuz naklin güvenli bir seçenek olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir. Bazı insanlar nakli mümkün kılmak için kilo vermek veya sigarayı bırakmak gibi sağlıklarını iyileştirecek adımlar atabilirler.
Genellikle, nakil merkezleri 75 ila 80 yaşın üzerindeki hastalarda nakil yapmazlar.
RİSKLER NELERDİR?
Başlıca riskler şunlardır:
Böbrek reddi: Vücudun bağışlanan böbreği reddetme ihtimali vardır. Sevdiğiniz kişi bunun olmasını önlemek için hayatının geri kalanında ilaç alacaktır ve yeni ilaçlar bu olasılığı büyük ölçüde azaltmaktadır.
İlaçların yan etkileri: Her ilaç gibi, nakil reddini önlemek için kullanılan ilaçların da yan etkileri olabilir. Genellikle bağışıklık sisteminizi daha az aktif hale getirerek çalışırlar, bu da enfeksiyonlara yakalanma olasılığınızı artırır ve kansere yakalanma olasılığını artırabilir. Diğer yan etkiler arasında akne, kemik hastalığı ve yüksek tansiyon sayılabilir.
Ameliyat: Böbrek nakli de dahil olmak üzere her ameliyatın kanama ve enfeksiyon gibi riskleri vardır.
Bu risklere rağmen böbrek nakli genellikle diyalize göre daha uzun ve kaliteli bir yaşam sağlar. Çoğu insan nakilden sonra hastanede sadece 3-4 gece geçirir ve ameliyatla ilgili önemli bir sorun yaşamaz.
