Zengezur Koridoru’yla İlgili Gelişmeler

Zengezur Koridoru’nun ABD’e kiralanacağı iddialarıyla ilgili konuşan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev, konunun aslında Ermenistan yönetimiyle alakalı olduğunu belirtti. Hacıyev, “Bu konu Paşinyan hükümetinin karar vereceği bir konudur” açıklamasında bulundu.

Zengezur araştırmalarıyla tanınan Azerbaycanlı uzman Telman Kasımov ise Ermeni yönetiminin Rus etkisinden kurtulmak için alternatif yollar aradığını dile getirdi. Kasımov, “ABD’nin koridora ortak olmasının temel sebeplerinden biri de budur. Ancak Erdoğan ve Aliyev açıkça Zengezur’da kiracı olmak istemediklerini belirtti. Erivan ile yapılan görüşmeler belirli bir aşamaya geldi. Türk tarafı, koordinasyonun Türkiye ve Azerbaycan’da olmasını ısrarla sürdürüyor. Bu 41 kilometrelik koridor, öncelikle Türk dünyası için bir köprü görevi görecek” şeklinde konuştu.

Putin’in Kararlı Tavrı

Kasımov, sözlerine şöyle devam etti:

Ancak mesele küresel bir misyon da taşıyor. Hem Çin’in One Belt One Road projesi hem de Doğu-Batı ekseninde yeni bir ticaret ve enerji geçişinin kesişme noktası olacak. Ayrıca Çin ve Doğu-Batı ekseni de buradan bağlantı sağlayacak. Putin kesinlikle burada yer almayı arzuluyor. Ukrayna savaşı ellerini zayıflatmış olabilir ancak Zengezur’da etkin olmak için baskıyı sürdürüyor. Ermeniler ise Rusyasız bir çözüm peşindeler. ABD Büyükelçisi Barrack’ın açıklamalarına Türkiye ve Azerbaycan temkinli yaklaştı. Kalıcı ve bölgenin çıkarlarına hizmet eden bir çözüm, Ermenistan-Türkiye ve Azerbaycan’ın anlaşarak kara geçişlerinin başlamasıyla olacaktır.

İran’ın Dışlanması İddiaları

Türk dünyasının Erivan’ı en yakından takip eden uzmanlarından Prof. Dr. Gaffar Mehdiyev, bölgeyle ilgili denklemin hızla değiştiğini vurguladı.

Mehdiyev, şunları dile getirdi:

“Rusya belirleyiciliğini kaybetmiş olabilir ancak denklemin içerisinde halen yerini koruyor. Ancak İran artık devre dışı kalmış durumda. Ayrıca, önümüzdeki yılın haziran ayında Ermenistan’da seçimler var. Zengezur meselesi bu süre zarfında net bir çözüme kavuşacak. Azerbaycan kesinlikle Türkiyesiz adım atmaz. Her detay titizlikle inceleniyor.”

Ankara-Bakü İş Birliği

Bakü’de konuştuğumuz üst düzey yetkili, koridorun milyarlarca dolarlık bir gelir potansiyeline sahip olduğunu ve Türkiye’nin yüzde 40, Azerbaycan’ın yüzde 40, Ermenistan’ın ise yüzde 20 pay alarak koridorun faaliyete geçeceğini belirtti. Türk tarafı, kesinlikle Zengezur’da kiracı olmayacaktır.

Ayrıca, Mehdiyev, Azerbaycan-Ermenistan-Rusya arasında 2020’de yapılan anlaşmayı hatırlattı ve 9. maddenin Ruslara koridorun güvenliğini sağlama yetkisi verdiğini dile getirdi. Mehdiyev, sözlerine şöyle devam etti:

Ruslar, kendi de içinde bulunduğu 4’lü konsorsiyumdan asla vazgeçmeyecek. Ancak siyasi, askeri ve ekonomik açıdan zayıflar. Şu anki durum, Türk dünyası için tarihi bir fırsat niteliğinde. Zengezur dosyası ise ayrıcalıklı bir nitelik taşıyor. Dış güçlere bağımlı kalmadan Zengezur’da belirleyici olmalıyız. Zengezur, One Belt One Road kapsamında ticaret ve enerji kapısı haline gelerek küresel bir misyona sahip olacak. Doğu-Batı aksında en yeni, en kısa ve en güvenli hat olacak. Bu tarihi fırsatı değerlendirmemiz gerekiyor.

Ermeni Yönetiminin Durumu

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Zengezur Koridoru’yla ilgili olarak Türkiye ile iş birliği içinde olduklarını belirtti. Aliyev, Ermeni karşıtlığı olmadan koridordan geçiş sağlanması gerektiğini vurgulayarak, “Her şeyin müzakere yoluyla çözülmesinden yanayız. Ancak kimse unutmasın ki burada söz sahibi olan biziz. Zengezur açılacak ve açılacaktır. Türkiye’nin çıkarı, bizim çıkarımızdır” dedi.

Zengezur Koridoru, İkinci Karabağ Savaşı’ndan sonra Azerbaycan’ın kazandığı bir zaferle gündeme geldi ve Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında bağlantı sağlayacak bir ulaşım koridoru olarak hayata geçirilecek.